Θέλω όμως να αναφερθώ στους μύθους που υπάρχουν για το τσιγάρο και το κάπνισμα γιατί αυτοί μύθοι συντηρούν και ενισχύουν τις πεποιθήσεις υπέρ του και διευρύνουν την βάση των καπνιστών. Ας τους δούμε έναν έναν.
Το τσιγάρο είναι απόλαυση/ μ΄αρέσει
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να κόψει κανείς κάτι που το θεωρεί απόλαυση! Ας δούμε όμως την άλλη όψη της ιστορίας. Θυμηθείτε την πρώτη φορά που καπνίσατε. Σας άρεσε; Ήταν απολαυστικό; Οι περισσότεροι καπνιστές θυμούνται μία πικρή, καυτή, αηδιαστική γεύση που τους ζάλισε, τους δημιούργησε ναυτία και στομαχική διαταραχή. Είναι αυτό απόλαυση; Αυτό που μπερδεύει ο καπνιστής σαν απόλαυση είναι η εξάρτηση από την νικοτίνη και το στερητικό σύνδρομο που προκύπτει όταν έχει ώρα να καπνίσει και ανακουφίζεται με το κάπνισμα.
Το τσιγάρο με ηρεμεί, με βοηθά όταν έχω άγχος
Οι περισσότεροι καπνιστές νιώθουν ότι το τσιγάρο τους ηρεμεί και γι’ αυτό συνεχίζουν να καπνίζουν. Είναι όμως αλήθεια αυτό; Ο εγκέφαλος του καπνιστή χρειάζεται την νικοτίνη για να ανεβάσει τα επίπεδα ντοπαμίνης του και να νιώσει όμορφα και χαλαρά. Όταν η νικοτίνη διασπάται τα επίπεδα της ντοπαμίνης πέφτουν χαμηλότερα από τα φυσιολογικά κι αυτό προκαλεί δυσφορία, άγχος κι εκνευρισμό. Όταν ξανακαπνίσει η νικοτίνη τον απαλλάσσει από αυτά τα συναισθήματα που προκαλεί το στερητικό σύνδρομο, που το προκαλεί η ίδια η νικοτίνη.
Καπνίζω λίγο δεν με βλάπτει
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει ασφαλές όριο στον αριθμό των τσιγάρων. Η νικοτίνη εξάλλου είναι εξαρτησιογόνος ουσία και εξάρτηση σημαίνει αύξηση του παράγοντα για να έχουμε την ίδια ευχαρίστηση.
Αντί να το κόψω θα το μειώσω
Όπως προαναφέραμε δεν υπάρχει ασφαλές όριο στον αριθμό των τσιγάρων. Κάθε φορά που ο καπνός του τσιγάρου έρχεται σε επαφή με ένα ζωντανό κύτταρο προκαλεί κάποιου είδους βλάβη. Ακόμη και το περιστασιακό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει βλάβη και οδηγεί στην εξάρτηση.
Καπνίζω light τσιγάρα, είμαι πιο ασφαλής
Ο πνεύμονας είναι προορισμένος να δέχεται αέρα για να προσλαμβάνει το οξυγόνο και να διώχνει από το σώμα το διοξείδιο του άνθρακα. Οτιδήποτε άλλο προκαλεί βλάβες στα κύτταρά του. Επίσης η επεξεργασία των light τσιγάρων μπορεί να επιβαρύνει με διαφορετικά χημικά στοιχεία τον οργανισμό.
Μπορώ να το κόψω όποτε θέλω!
Κι όμως δεν μπορεί! Η νικοτίνη κάνει κατάληψη στον εγκέφαλο του καπνιστή και ελέγχει την συμπεριφορά του. Το τσιγάρο γίνεται σημαντικό και αναγκαίο για τον καπνιστή. Έτσι αυτός δεν μπορεί να το κόψει όποτε θέλει, επειδή η συμπεριφορά του επηρεάζεται από την νικοτίνη. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των καπνιστών καταφέρνουν να κόψουν το κάπνισμα και να διατηρήσουν την συμπεριφορά για μεγάλο διάστημα.
Είναι πολύ δύσκολο να το κόψω
Όχι δεν είναι! Το έχουν κόψει χιλιάδες καπνιστές! Αυτά που νιώθει κάποιος που κόβει το τσιγάρο, δηλαδή δυσφορία, δυσκολία συγκέντρωσης, εκνευρισμός, άγχος, δυσκολία στον ύπνο, μεγιστοποιούνται την πρώτη εβδομάδα της διακοπής και στην συνέχεια μειώνονται όλο και περισσότερο, όσο απομακρύνεται ο καπνιστής από το τελευταίο τσιγάρο. Με βοήθεια τα συμπτώματα αυτά γίνονται διαχειρίσιμα.
Δεν καπνίζω, ατμίζω ή κάνω θερμαινόμενο τσιγάρο
Παρόλο που τόσο ο ατμός όσο και το θερμαινόμενο τσιγάρο έχουν λιγότερες βλαπτικές χημικές ουσίες από το συμβατικό τσιγάρο, ο πνεύμονας είναι προορισμένος να δέχεται αέρα για να προσλαμβάνει το οξυγόνο και να διώχνει από το σώμα το διοξείδιο του άνθρακα. Οτιδήποτε άλλο προκαλεί βλάβες στα κύτταρά του. Επίσης η νικοτίνη είναι παρούσα και η εξάρτηση επίσης! Σταδιακά το άτμισμα οδηγεί στο κάπνισμα και τα θερμαινόμενα κρατούν τον καπνιστή δεμένο στην κατανάλωση προϊόντων της καπνοβιομηχανίας.
Η έξοδος από όλα τα διλήμματα , τους κινδύνους για την υγεία μας, την κακή αισθητική εικόνα και μυρωδιά του τσιγάρου, το κακό πρότυπο στα παιδιά μας είναι να διακόψει ο καπνιστής το κάπνισμα. Μια δυσκολία λίγων ημερών αξίζει για την ελευθερία από όλα αυτά αλλά και την ελευθερία των επιλογών!
BSC, MPH, PHD
